3 september 2013
Liever failliet dan het betalen van (partner)alimentatie?
Soms hoor je uitspraken als deze; “Ik laat me nog liever failliet verklaren dan dat ik jou ook maar één cent betaal!” Straffe taal maar de vraag is of het ook gewenst effect heeft.
Wanneer een alimentatieplichtige partij verzoekt om nihilstelling van de alimentatieverplichting in verband met zijn faillissement gaat de rechter er doorgaans inderdaad van uit dat geen draagkracht bestaat is voor het betalen van alimentatie, TENZIJ bijzondere omstandigheden een uitzondering op de regel rechtvaardigen. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn als iemand zijn eigen faillissement uitlokt, zonder dat daarvoor een goede reden aanwezig is.
De casus
In het kader van de echtscheidingsprocedure werd de man door het Hof veroordeeld partneralimentatie aan de vrouw te betalen. Enkele dagen na die uitspraak heeft de man de rechtbank verzocht zijn faillissement uit te spreken. De vrouw had hij hiervan niet op de hoogte gesteld.
Twee maanden nadat het faillissement van de man werd uitgesproken is de echtscheidingsbeschikking ingeschreven bij de gemeente.
De rechtbank
Vervolgens heeft de man een verzoek bij de rechtbank ingediend om de te betalen partneralimentatie op nihil te stellen in verband met zijn faillietverklaring. De rechtbank wees zijn verzoek toe, immers wanneer een alimentatieplichtige failliet is verklaard en op die grond verzoekt de alimentatie op nihil te stellen, dient de rechter, behoudens bijzondere omstandigheden, ervan uit te gaan dat de alimentatieplichtige niet over voldoende draagkracht beschikt om enige onderhoudsbijdrage te betalen, zo blijkt uit jurisprudentie van de Hoge Raad.
Het hof
De vrouw is tegen de nihilstelling van de alimentatie door de rechtbank in beroep gegaan. Het Hof heeft in deze procedure de beschikking van de rechtbank vernietigd en een andere beslissing genomen.
Door het eigen faillissement uit te lokken veroorzaakt de man, zonder dat daarvoor een objectieve noodzaak aanwezig is, zelf een vermindering van het inkomen en het is een vaste lijn in de rechtspraak dat zo’n inkomensvermindering onder omstandigheden buiten beschouwing gelaten moet worden bij het berekenen van de draagkracht, in ieder geval wanneer het inkomensverlies voor herstel vatbaar is.
Maar ook als herstellen niet (meer) mogelijk is kan het inkomensverlies buiten beschouwing gelaten worden als de onderhoudsplichtige zich uit hoofde van zijn relatie tot de onderhoudsgerechtigde met het oog op diens belangen had moeten onthouden van de gedragingen die tot de inkomensvermindering hebben geleid.
In het geval van onherstelbaar inkomensverlies is de rechter echter wel zeer terughoudend, in beginsel mag geen situatie ontstaan waarbij de onderhoudsplichtige niet meer over voldoende middelen kan beschikken om in de kosten van het eigen bestaan te voorzien.
Het hof beslist in deze zaak dat de man moet doen wat nodig is om alsnog aan zijn verplichtingen jegens de vrouw te voldoen. Het Hof achtte de mogelijkheden tot herstel van het inkomensverlies aanwezig dan wel niet bij voorbaat kansloos.
De man is tegen de uitspraak van het Hof in cassatie bij de Hoge Raad gegaan, echter zijn cassatieberoep is verworpen.
Juridische tip
Het zelf bewerkstelligen van een inkomensverlies kan een alimentatieplichtige duur komen te staan. Het risico is aanwezig dat het werkelijke inkomen weliswaar lager is maar de rechter de alimentatie verplichting niet verlaagt! Mocht u te veel alimentatie betalen omdat uw inkomen is gedaald, neem dan gerust eens contact op om te bekijken wat uw kansen op verlaging of nihilstelling zijn. Uiteraard kunt u ook bij ons terecht wanneer u recht hebt op alimentatie(verhoging).
Wij werken ook op toevoeging.
Anneloes van Tuijn
