Vakantiedagen bij slapende dienstverbanden: wat betekent dit voor werknemer en werkgever?

Afgelopen maand deed de rechtbank Gelderland een opvallende uitspraak met betrekking tot de opbouw van vakantiedagen wanneer er geen verplichting tot het betalen van loon bestaat doordat sprake is van een slapend dienstverband. In deze zaak ging het om een werknemer die arbeidsongeschikt geraakt, waarbij het UWV een loonsanctie had opgelegd en een slapend dienstverband aan de orde was. In dit artikel bespreek ik de uitspraak en de gevolgen voor zowel werknemers als werkgevers. Wat kunnen zij leren van deze zaak? En wat is de impact voor de dagelijkse praktijk?

De casus

De werknemer is in 2019 als gevolg van een motorongeluk arbeidsongeschikt geraakt. Na de eerste twee ziektejaren oordeelde het UWV dat de werkgever niet voldoende gedaan had aan de re-integratieverplichtingen. Het UWV legde daarom ook een loonsanctie op. De werknemer vroeg de werkgever om mee te werken aan de beëindiging van het dienstverband, inclusief betaling van de transitievergoeding en een reguliere eindafrekening. Echter wilde de werkgever niet meewerken en betaalde alleen het resterende vakantiegeld uit.

De werknemer stapte naar de rechter en vorderde de uitbetaling van de vakantiedagen die hij had opgebouwd, maar niet had kunnen genieten vanwege zijn arbeidsongeschiktheid en het slapende dienstverband. De werkgever verweerde zich met het argument dat zij alleen vakantiedagen verschuldigd was over de periode van ziekte en loonsanctie, en niet over de slapende periode na afloop van de loonsanctie.

Het oordeel van de rechter.

De rechter oordeelde in eerste instantie dat de arbeidsovereenkomst zou worden ontbonden per 12 augustus 2025, conform het verzoek van de werknemer. Vervolgens ging de rechter in op de vraag of de werknemer recht had op uitbetaling van vakantiedagen die tijdens de slapende periode waren opgebouwd.

Het uitgangspunt dat geldt is dat vakantiedagen alleen kunnen worden afgeschreven tijdens een periode van arbeidsongeschiktheid indien de werknemer hiermee instemt. Wanneer daar geen schriftelijk bewijs van is, zoals in deze zaak het geval was, moeten de vakantiedagen alsnog worden uitbetaald.

Wat betreft de vakantiedagen die na de loonsanctie zouden zijn opgebouwd, heeft de rechter geoordeeld dat de werknemer in dit geval alsnog recht had op vakantiedagen, ondanks dat hij geen loon meer ontving. De Nederlandse wet bepaalt weliswaar dat vakantiedagen alleen worden opgebouwd over de arbeidsduur waarvoor loon wordt betaald, maar de rechter stelde dat deze regeling in strijd is met het Europese recht. Volgens het Europese recht heeft elke werknemer recht op vakantie, ongeacht of er loon wordt betaald, en moet dit recht worden gewaarborgd, zelfs tijdens ziekte of een slapend dienstverband.

Het Europese recht heeft voorrang op nationale wetgeving. Dat betekent dat de werknemer in dit geval recht had op vakantiedagen over de periode waarin het dienstverband slapend was geworden (1 maart 2024 tot 1 juli 2025), wat neerkomt op € 13.149,74,- bruto. De periode loopt tot 1 juli en niet tot 12 augustus, de datum waarop het dienstverband eindigt, omdat de werknemer heeft uitsluitend heeft verzocht om uitbetaling van de vakantie-uren tot 1 juli.

Tips voor werkgevers

(1) Maak duidelijke afspraken over vakantiedagen bij langdurige arbeidsongeschiktheid en leg deze communicatie goed vast.

(2) Zorg bij de beëindiging van het dienstverband dat er duidelijke afspraken gemaakt zijn over vakantiedagen en andere vergoedingen. Gebruik hiervoor bijvoorbeeld een beëindigingsovereenkomst.

Tips voor werknemers

(1) Zorg ervoor dat je weet hoelang je arbeidsongeschiktheid duurt en hoeveel vakantiedagen je hebt opgebouwd, zelfs als je geen loon meer ontvangt.

(2) Zorg ervoor dat je duidelijk communiceert met je werkgever over het gebruik of uitbetalen van je vakantiedagen tijdens je ziekteperiode.

Heeft u een vraag over een arbeidsrechtelijke kwestie? Neem dan gerust contact met mij op!

mr Alissa van der Voet                                                                          Van Zinnicq Bergmann Advocaten

Advocaat arbeidsrecht                                                                          ‘s-Hertogenbosch